Negen beelden gevonden in Aboesir

Tsjechische archeologen onder leiding van Miroslav Barta hebben te Aboesir een groot grafcomplex ontdekt uit het Oude Rijk. Het complex geeft langzaam zijn schatten prijs.
Inmiddels is er een mooi filmpje van het graf de Oudegyptische prinses Shert Nebti. Haar tombe werd samen met drie andere graven in het complex te Aboesir gevonden en is van groot belang voor de Egyptologie:



In een andere tombe, die van Ity, zijn negen prachtige beelden gevonden van hoge kwaliteit. De beelden hebben nog hun oorspronkelijke kleurlaag en dat is bijzonder te noemen. Miroslav Barta, hoofd van de Tsjechische missie, heeft Ahram Online laten weten dat de beelden zijn ontdekt in een verborgen tunnel in de tombe van Iti. Deze tombe, die uit de rots is gehouwen, ligt tussen twee andere rotstombes van hoge ambtenaren. Hoewel tijdens de opgravingen bleek dat de tunnel al in de oudheid is bezocht door grafrovers, zijn toch negen houten en kalkstenen beelden gevonden. Een aantal beelden lag verspreid door de tunnel terwijl andere nog op hun oorspronkelijke plaats stonden. Volgens Barta lijkt het erop dat de grafrovers het belang van de beelden niet hebben ingezien. Drie beelden waren nog helemaal gaaf. Helaas zijn de overige zes beelden wel door de grafrovers beschadigd. Twee fragmenten waren van hout, de rest is uit kalksteen gehouwen. Ze vertonen resten van de oorspronkelijke polychromie. Slechts een beeld draagt de naam van de overledene, Iti.
Afbeeldingen van de beelden zijn te vinden op:
Ahram Online
en
NDT Television

Begrafenisboot koning Den (3000 vC) gevonden

Een Franse archeologische missie heeft in Abu Roash ten noordoosten van het Giza-plateau een 3000 jaar oude begrafenisboot gevonden van koning Den (eerste dynastie, circa 2870-282vC). Behalve dat dit een unieke vondst is, geeft het ook aan dat het plateau van Giza al vroeg in gebruik was als begraafplaats.
De boot is in een goede conditie en de overblijfselen bestaan onder andere uit 11 platen van lokaal hout die ieder zes meter lang zijn en 1,5 meter breed. De houten platen zijn getransporteerd naar het nieuwe Nationale Museum waar ze worden gerestaureerd en een plaats moeten krijgen in de nieuwe Nijl-hal. Het museum gaat later dit jaar open.
Ga voor meer informatie naar:
Al Ahram
Egypt Independent
Daily Mail (met mooie foto's).

Oud-Egypte herleeft heel even in Museumpark Oriëntalis

Afgelopen weekend was het Oudegyptisch weekend in Museumpark Oriëntalis. Het weekend was een groot succes. Helaas heb ik er zelf niet zoveel van gezien omdat ik een aantal korte lezingen gaf in het hoofdgebouw, maar kreeg van Julia Siahaija (communicatie MPO) de volgende mooie foto's. Jan van Laarhoven (interim-directeur MPO) heeft oud en nieuw aan elkaar gekoppeld en de overeenkomst is opvallend (vooral de vlechtjes :-).

Egyptenaren tijdens het afgelopen weekend.

Links de moderne versie en rechts een afbeelding uit het Nieuwe Rijk.

Kopje Nefertiti geïdentificeerd?

Afgelopen week werd bekend dat een kwartsiet kopje uit de Amarna-periode mogelijk een beeltenis is van de beroemde koningin Nefertiti (ca. 1370 – 1330 v.C). Het beeldje, dat zich in een privé-verzameling bevindt, werd eerder gezien als een afbeelding van de echtgenoot van Nefertiti, farao Achnaton (ca. 1351-1333 v.C.). Egyptoloog Christian Loeben van het August Kestner-museum in Hannover meent echter voldoende bewijzen te hebben om aan te nemen dat de beeltenis wel degelijk van Nefertiti is.

Het kunstwerkje, dat slechts 5,5 cm hoog is en in privébezit is, moet volgens Loeben een vrouw voorstellen omdat kwartsiet vrijwel uitsluitend zou zijn gebuikt als materiaal voor vrouwenbeeldjes. Bovendien zouden details rond het oor erop wijzen dat de figuur een kroon draagt die sterk lijkt op een kroon zoals die door Nefertiti werd gedragen.
Inmiddels is binnen de Egyptologie een discussie gaande of Loeben wel op het juiste spoor zit. Egyptologe Anneke Barth wijst erop dat wel degelijk kwartsiet beeldjes bestaan van Achnaton. Ze verwijst naar oesjabties die zich thans in het Metropolitan Museum of Art in New York bevinden.
Het beeldje zelf is tussen 6 en 10 juni te bezichtigen tijdens de tiende editie van de BAAF of Brussels Ancient Art Fair in Brussel. Na de beurs gaat het kopje terug naar een Europese privé-verzameling. Loeben hoopt echter dat het beeldje tijdens een grote tentoonstelling in Hannover en Basel in 2013 toch aan het publiek getoond kan worden. Hij noemt dat de kwaliteit van het kopje “sensationeel”.

Ga voor meer informatie naar:
Quarzit-Kopf der ägyptischen Königin Nofretete entdeckt
Neuer Kopf der Königin Nofretete entdeckt

En voor de kwartsietkopjes van Achnaton naar:
MetMuseum 01
MetMuseum 02
MetMuseum 03

Tombe gevonden in Midden-Egypte

Archeologen van de KU Leuven hebben een oude tombe gevonden in Deir al-Barsha (al-Minya), ongeveer 250 km ten zuiden van Cairo in Midden-Egypte. Het graf dateert uit het begin van het Midden-Rijk (rond 2040 v C) en is een bijzondere vondst. Hoewel het graf zeker twee keer bezoek heeft gehad van grafrovers en veel vernielingen zijn aangericht, liggen veel objecten toch nog in hun oorspronkelijke positie. Dit levert unieke informatie op over begrafenisrituelen. De tombe is van nomarch of districtsbestuurder Ahanacht geweest of van zijn naaste familie. Het is voor de eerst in eeuw dat een goed geconserveerd graf is gevonden.

De tombe bevat een sarcofaag met inscripties uit de dodenliteratuur (sarcofaagsteksten) en tevens rituele voorwerpen gemaakt van onder andere albast, koper en terracotta. De opgraving wordt gecoördineerd door de KU Leuven.




Kijk voor het volledige rapport op: dayralbarsha.com
Zie ook: AdnKornos

Naam onbekende farao ontdekt in Karnak

Bij zijn bezoek aan de tempel van Karnak gisteren heeft Dr. Mohamed Ibrahim (Minister van oudheden) laten weten dat de naam van een onbekende farao uit de 17e dynastie is ontdekt.
De archeologische missie van het Franse archeologische instituut of IFAO onder leiding van Christophe Thiers vond de naam op een kalkstenen doorgang in het noordelijke gedeelte van de Amon-tempel.

De inscriptie, daterend uit 17e dynastie, bevat een koninklijke cartouche met de naam van een koning die nog niet eerder is opgedoken. De koning draagt de naam “Sen Nacht N’ Ra”. De tekst spreekt van de gebouwen die de koning in Karnak voor de god Amon heeft laten oprichten en hoe daarvoor kalksteen uit de steengroeve van Toera (in de buurt van Caïro) naar het zuiden werd getransporteerd.
De ontdekking kan misschien zorgen voor meer inzicht in het verloop van de 17e dynastie, een periode waarin het noorden van Egypte werd geregeerd door een buitenlandse dynastie, ook wel Hyksos of "Hekaoe-Chasoet" genoemd.
Kijk voor meer info op: Luxor times en Ahram online

Mestkevers oriënteren zich op de hemel

Voor de Egyptenaren was de mestkever of de scarabaeus sacer een van de heiligste wezens uit de kosmos. De mestkever of Chepri, zoals ze hem zelf noemden, was de vorm waarin de zonnegod ’s ochtends uit de onderwereld kroop om vervolgens zijn vleugels uit te slaan en naar de hemel te vliegen. Het was het moment waarop het licht de grauwe, vormloze wereld van de nacht aan de chaos ontrukte en Egypte in duizenden vormen in het zonlicht gestalte kreeg. In het Oudegyptisch betekent het werkwoord chepri dan ook tot vorm komen, scheppen of transformeren. Het is niet voor niets dat de Egyptenaren de mestkever zagen als de personifiëring van de dagelijkse opkomst van de zon. De mestkever rolt een mestbal voort en daarin zagen ze de beweging van de zon. Grappig is nu dat biologen van de Lund-universiteit in Zweden hebben ontdekt dat de mestkever de mestbal altijd in een rechte lijn probeert voor te rollen en dat hij zich daarbij oriënteert op de zon. De kever wil de mestbal zo snel mogelijk verwijderen van de mesthoop waar hij hem heeft gevormd zodat zijn soortgenoten geen kans krijgen de bal af te pakken. Door de mestbal in een rechte lijn voort te rollen is hij het snelste weg van de mesthoop en loopt hij het minste risico een soortgenoot tegen te komen.



Misschien wisten de Egyptenaren dit, puur door observatie. Grappig is in ieder geval dat maar weer blijkt dat er altijd een belangrijke reden is waarom de Egyptenaren een bepaald beeld kiezen. Ze dachten dat allerlei levensprocessen met elkaar verbonden waren en dat grote kosmische processen een spiegelbeeld kenden in de biologische processen.

Ga voor het artikel naar: New Scientist

Tsjechische archeologen vinden tempel in Soedan

Tsjechische archeologen hebben een verloren gewaande tempel uit de Meroë-periode gevonden in de buurt van de stad Vad Bon Naga in Soedan. De tempel ligt 130 kilometer ten noorden van Khartoem. De Tsjechische expeditie heeft tot nu toe een zegelring met de afbeelding van de Nubische leeuwgod Apede-mak gevonden, een beeldje van de Egyptische god Osiris, een steen met Meroë-hiërogliefen en delen van zandsteenblokken.
Het koninkrijk Meroë lag op de oostelijke oever van de Nijl, 200 km ten noorden van het huidige Khartoem. Meroë was lange tijd de hoofdstad van het koninkrijk Koesj. De stad is tussen 800 v.C. en 350 n.C. bewoond geweest en de cultuur is sterk verwant aan de Oudegyptische.
Ga voor informatie naar:
Prague Daily Monitor
Twee Tsjechische websites bevatten foto’s van de opgravingen:
Lidovky
České noviny

Ibissen kregen voedsel mee in het hiernamaals

Een recente studie, die onlangs is gepubliceerd in het Journal of Archaeological Science, heeft aangetoond dat in de mummies van Oudegyptische ibissen voedsel werd geplaatst. Het is de eerste keer dat dit is aangetoond en het kan betekenen dat de oude Egyptenaren veel waarde hechtten aan het welzijn van de dieren in het hiernamaals. Antropoloog Andrew Wade van de Universiteit van West-Ontario, die het onderzoek leidde, denkt dat hiermee kan worden aangetoond dat de Egyptenaren in de dood een zekere mate van gelijkheid zagen tussen mensen en dieren. Mogelijk zagen ze dat ook tijdens het leven. Als dat zo is, zijn de vogels tijdens hun leven waarschijnlijk met voldoende respect behandeld. Een van de onderzochte ibismummies bevatte tarwe. Vogels die in de tempels werden gehouden, aten waarschijnlijk graan. Dit geeft aan dat de vogels met voedsel naar het hiernamaals werden gezonden, net zoals dat bij mensen het geval was. De onderzochte ibissen hebben wel allemaal een gebroken nek en zijn waarschijnlijk geofferd.
Zie ook:
In death, ancient Egyptians fed their animals in Biyamasr
Foodstuff placement in ibis mummies and the role of viscera in embalming in JAS

Update vondst tombe 22e dynastie

Professor Susanne Bickel van de Universiteit van Basel, die deel uitmaakt van de Zwitserse archeologische missie die de tombe heeft gevonden, heeft de BBC laten weten dat de bovenste richel van de tombe al een jaar geleden werd ontdekt, op 27 januari 2011, op de eerste dag van de revolutie in Egypte. Op dat moment wist het team nog niet precies wat ze gevonden hadden maar gezien de onrust in Egypte werd het gat gedicht met een ijzeren deksel en werd de ontdekking stil gehouden.
Vorige week, bij de start van het nieuwe opgravingsseizoen, werd vastgesteld dat het inderdaad om een tombe ging.
Afgelopen maandag is de sarcofaag geopend en deze bevatte de keurig ingepakte mummie van de dame die in de tombe is begraven en die mogelijk luisterde naar de naam Ni Hms Bastet, ook wel Nehmes Bastet of Nechhttp://www.blogger.com/img/blank.gifmet Bastet.
De tombe was overigens in eerste instantie niet bedoeld voor Nehmes Bastet, maar is, zoals dat wel vaker gebeurde, hergebruikt. De oorspronkelijke tombe dateert van 400 jaar eerder en is waarschijnlijk uit de achttiende dynastie.
Ga voor meer informatie naar de volgden vier artikelen:
University of Basel Kings' Valley Project
Rare tomb of woman found in Egypt Valley of Kings
Egyptian tomb holds singer Nehmes Bastet's remains
Kennislink: Egyptologen ontdekken bijzondere sarcofaag

Tombe uit 22e dynastie gevonden in Dal der koningen

Tijdens een routinematige schoonmaakactie in het Dal der koningen, uitgevoerd door een Zwitserse archeologische missie, is een diepe grafput gevonden die leidt naar een grafkamer die mogelijk is gevuld met Oudegyptische artefacten. De put is gevonden bij het pad dat leidt naar de tombe van Toetmozes III.
Mohamed Ibrahim, Minister of State for Antiquities, heeft laten weten dat de archeologen zijn gestuit op een zwarte, houten sarcofaag die is gedecoreerd met hiërogliefen en een houten stèle met de namen en titels van de overledene.
Onderzoek door het Zwitserse team heeft uitgewezen dat het gaat om een tombe uit de 22e dynastie (945-712 vC), die behoort aan de dochter van Amon-Re, een voorleespriester van de tempel van Karnak en zanger van de god Amon-Re.
Het onderzoek is nog in volle gang en waarschijnlijk zal de tombe nog meer geheimen prijsgeven.
Ga voor meer informatie naar het artikel in Ahramonline.

Museum Het Valkhof komt met tentoonstelling over godinnen

Museum het Valkhof in Nijmegen komt vanaf 23 maart 2012 met een tentoonstelling over godinnen in de oudheid: "Waarom godinnen zo mooi zijn". Naast Aphrodite, Venus, Ishtar is ook aandacht voor de Oudegyptische Hathor.
Zie voor meer informatie de website van het museum: Tentoonstellingen verwacht.

Heilige ibis weer in Egypte?

De laatste heilige Afrikaanse ibis is in 1891 in Egypte waargenomen en algemeen wordt aangenomen dat het dier niet meer in Egypte voorkomt. De NCE of Nature Conservation Egypt, een NGO die zich bezighoudt met het behoud van de oorspronkelijke Egyptische fauna en flora, heeft plannen het dier opnieuw in Egypte te introduceren. Hoewel het een zeer lastige taak zal worden, zou het natuurlijk wel geweldig zijn als deze vogel, die voor de Egyptenaren zo belangrijk was, weer op de oever van de Nijl te vinden zou zijn.

De heilige Afrikaanse ibis werd door de oude Egyptenaren nauw verbonden met de Oudegyptische god Thot. Thot (Djehoety) was de god van de wijsheid en geheime kennis. Hij was tevens de uitvinder van het schrift en de verschillende talen die de mensen spreken. Als maangod was hij de plaatsvervanger de zonnegod Re.
Ga naar het artikel Endangered Species: Egypt’s African Sacred Ibis in Egypt Independent voor meer informatie over de herintroductie van de heilige ibis in Egypte.