donderdag 6 oktober 2011

Tombe uit 26e dynastie gevonden

In Ayn Shams, een buitenwijk van Caïro, is op 4 oktober bij toeval een tombe ontdekt uit de 26e dynastie. Tijdens bouwwerkzaamheden in de Mansheyet Al-Tahrir stootten bouwlieden op een muur met hiërogliefen. Na inspectie door de Supreme Council of Antiquities kon al snel worden geconcludeerd dat de tombe dateert uit de 26e dynastie en waarschijnlijk leeg is. De tombe wordt nog nader onderzocht.
Voor meer informatie, zie de Engelstalige Ahram online.

zondag 25 september 2011

In 2012: tentoonstelling "Tuinen van de Farao's" in Leiden.

Het Rijksmuseum van Oudheden te Leiden organiseert volgend jaar de tentoonstelling "Tuinen van de Farao's". De tentoonstelling, waarin planten, bomen, bloemen en landbouwgewassen uit de tijd van de farao's centraal staan, loopt van 26 april tot 2 september 2012. Niet alleen zullen zeer oude, gedroogde plantenresten te zien zijn, ook afbeeldingen van planten en bomen op wandreliëfs, mummiekisten, sieraden, amuletten en drinkschalen geven de bezoeker een indruk van de rijke Oudegyptische flora.
Ga voor meer informatie naar "Tuinen van Farao's

zondag 11 september 2011

Regels visa gaan toch niet veranderen

De regels voor visa in Egypte gaan toch niet veranderen. Ahram online meldt vandaag dat de assistent van de minister voor toerisme, Hisham Zazou, heeft laten weten dat de minister voor toerisme zelf, Mounir Fakhry Abdel Nour, met de ministerraad is overeengekomen dat de beslissing hierover wordt uitgesteld.
Zie voor informatie: Ahram online

Heeft koningin Hatsjepsoet een dodelijke medicijn genomen?

Wetenschappers van het farmacologisch instituut van de universiteit van Bonn hebben de inhoud van een flacon onderzocht, die toebehoorde aan koningin Hatjepsoet. De flacon bleek een medicijn tegen huidziektes te bevatten dat de koningin mogelijk enige verlichting heeft gegeven, maar dat wel uitermate kankerverwekkend is, zo bleek uit het onderzoek.

De flacon van Hatsjepsoet maakt deel uit van de vaste collectie van het Egyptisch museum van de universiteit en bevatte een substantie waaraan onder andere nootmuskaat- en palmolie en veel onverzadigde vetzuren waren toegevoegd en die bovendien uitermate vettig was. Het middel moet bovendien niet erg lekker hebben geroken want het bevatte teerachtige stoffen (creosoot) die vandaag de dag nog steeds wel worden gebruikt om huidziekten als psoriasis te verzachten maar die alleen op recept verkrijgbaar zijn omdat ze zeer kankerverwekkend zijn.

Het is zeker niet ondenkbaar dat de koningin inderdaad psoriasis heeft gehad. Deze ziekte is bij meer leden uit de familie van Hatsjepsoet gevonden en genetische factoren kunnen een rol spelen bij het ontstaan van psoriasis.

Hatsjepsoet leefde in het midden van de 15e eeuw v.C en is vooral bekend vanwege het prachtige tempelcomplex te Deir el-Bahri. Ze heeft het middel mogelijk gebruikt om de brandende en kriebelende plekken op de huid te verzachten maar de hoge concentratie kankerverwekkende stoffen hebben de koningin op de lange duur zeker geen goed gedaan.

Zie voor het persbericht van de universiteit van Bon het artikel Deadly medicine.

Egyptisch museum te Berlijn komt met tentoonstelling "Armarna 2012"

Het Egyptisch museum te Berlijn wil met een nieuwe tentoonstelling getiteld "Armarna 2012" in 2012 de 100ste verjaardag van de vondst van het beroemde borstbeeld van Nefertiti vieren.


Nefertiti (ook wel Nefertete of Nofretete) leefde in het midden van veertiende eeuw v.C. en was de echtgenote van farao Amenhotep IV/Achnaton. Ze is vooral bekend vanwege het prachtige borstbeeld dat in 1912 door een team Duitse archeologen olv Ludwig Borchard werd ontdekt in Tell el-Amarna, het vroegere Achet-Aton. Het borstbeeld is gevonden in wat waarschijnlijk de werkplaats was van beeldhouwer Toetmozes en wordt dan ook aan deze beeldhouwer toegeschreven.

Het beeld is gemaakt van kalksteen en is een van de weinige Oudegyptische beelden die nog de oorspronkelijke pleister- en verflaag bezit. Het beeld is volledige symmetrisch en de kleuren doen zeer natuurlijk en levensecht aan. De pupil van het rechteroog is ingelegd met zwart obsidiaan en is bevestigd met bijenwas. De pupil van linkeroog ontbreekt, mogelijk was het beeld nog niet af of werd het gebruikt als model voor andere portretten. Nefertiti draagt haar karakteristieke blauwe kroon met een gouden diadeem dat met een kleurig lint lijkt te zijn vastgestrikt. De ureaus of cobra aan de voorzijde is afgebroken, net als de oren, die duidelijk hebben geleden van de tand de tijds. De brede halskraag kent een bloemenpatroon.

Uiteraard bestaat er over een beroemd beeld als dit ook een controverse. De Zwitserse kunsthistoricus Henri Stierlin denkt dat het beeld een vervalsing is. Stierlin zegt dat Egyptenaren de schouders van hun beeld normaal horizontaal afhakten en bij dit beeld is dat verticaal gebeurd. Bovendien is het vreemd dat het linkeroog ontbreekt, iets dat de Egyptenaren niet snel deden omdat ze beelden zagen als echte personen. De meeste Egyptologen vinden deze theorie echter niet erg geloofwaardig. Voormalig directeur van het Egyptisch museum in Berlijn, Dietrich Wildung, doet de theorie van Stierlin af als onzin. Bij onderzoek is gebleken dat het borstbeeld geen sporenelementen bevat van moderne stoffen. Het beeld kan daarom niet in 1912 zijn gemaakt, omdat het met de stand van de wetenschap toen onmogelijk zou zijn geweest een dergelijk goede vervalsing te maken.
Overigens heeft de Egyptische overheid, bij monde van voormalig minister van antiquiteiten Zahi Hawass, een poging gedaan het beeld terug te laten keren naar Egypte. Berlijn heeft echter tot nu toe geweigerd op dat verzoek in te gaan.

De regels voor een bezoek aan Egypte zijn veranderd

Wie de komende tijd naar Egypte wil, krijgt te maken met een veranderde visumplicht. Volgens de Engelse editie van Al-Masry Al-Youm moeten Westerse toeristen voortaan altijd een visum bij zich hebben. Ook BikyaMasr schrijft dat je geen visum meer mag aanvragen op het moment dat je in Egypte arriveert, dat moet je vantevoren doen.
Goed nieuws is in ieder geval dat de meeste archeologische missies weer terugkeren of inmiddels zijn teruggekeerd naar Egypte.

De draad weer opgepakt

Na een periode van afwezigheid pak ik vandaag de draad van mijn blog weer op.
De afgelopen maanden is er veel gebeurd in Egypte, meer dan we ons een jaar geleden hadden durven denken. Voor wie de ontwikkelingen van dichtbij wil volgen, zijn de blogs van jonge Egyptenaren interessant. Ga bijvoorbeeld naar The rantings of a Sandmonkey of naar The Big Pharao.
Verder zijn er verschillende boeken over het regime van Moebarak verschenen, zoals "Over Egypte" van Alaa al Aswani. Dit boek bevat zeer kritische opstellen over het regime van Moebarak, opstellen die verschenen in de Egyptische krant Shorouk toen Moebarak nog aan de macht was. Verder is er het zeer lezenswaardige boek "Egypte, Een geschiedenis van Nasser tot na Mubarak" van Tarek Osman. Tarek Osman spreekt op 13 september 2011 in Lux in Nijmegen.
De boeken zijn in ieder geval te verkrijgen bij boekhandel Roelants in Nijmegen.

donderdag 26 mei 2011

Hoe klinkt Oudegyptisch?

In deze video is een interpretatie te horen van de wijze waarop een Oudegyptische bezwering tegen slangen moet hebben geklonken. De tekst is afkomstig van het westelijke gedeelte van het plafond van de grafkamer van farao Oenas (Wnis) en maakt deel uit van een verzameling spreuken die de piramideteksten wordt genoemd.
De maker van het filmpje benadrukt dat het een persoonlijk experiment is en hij noemt het zelf een "histrionic approach" waarmee hij waarschijnlijk bedoelt dat het om de interpretatie van een acteur gaat. Niettemin is het toch een erg leuke poging om Oudegyptische tekst te spreken en zeker ook erg leuk om naar te luisteren.



De piramide van koning Oenas (de laatste farao van de vijfde dynastie, regeerde ca. 2367 - 2347 v.C.) is misschien niet de meest indrukwekkende piramide die in Egypte is gevonden maar zeer zeker een van de allerbelangrijkste. Voor zo ver bekend zijn in de piramide van Oenas voor de allereerste keer de piramideteksten opgetekend, een spreukenverzameling die bedoeld was om de koning in het hiernamaals te helpen en hem een plaats te geven in de zonnebark van Re. De piramideteksten staan aan het begin van een eeuwenlange traditie Oudegyptische dodenliteratuur.

woensdag 27 april 2011

De trompetten van Toetanchamon

In 1939 nam de BBC het geluid op van twee trompetten die waren ontdekt in het graf van Toetanchamon. Een van die trompetten werd afgelopen winter gestolen uit het Egyptisch Museum in Caïro maar is gelukkig weer terecht. In de opname van de BCC is te horen hoe de trompetten klinken.
Muziek was erg belangrijk voor de Egyptenaren. Ze speelden onder andere harp, fluit, lier en er zijn bijvoorbeeld ook verschillende percussie-instrumenten gevonden. Trompetten werden waarschijnlijk vooral voor militaire doeleinden gebruikt.
Hoe de muziek in het Oude Egypte heeft geklonken, zullen we nooit weten. Er zijn wel liederen gevonden die mogelijk meerstemmig werden gezongen maar de muziek zelf is niet bekend. Mogelijk komt de Egyptische volksmuziek van nu nog het dichtst bij de Oudegyptische muziek.